AMNİYOSENTEZ NEDİR, NEDEN YAPILIR?

AMNİYOSENTEZ

Amniyotik sıvı, hamilelik sırasında bebeği çevreleyen ve koruyan sıvıdır. Bu sıvı fetal hücreler ve çeşitli proteinler içerir. Amniyosentez, amniyotik sıvının test veya tedavi için rahimden alındığı bir uygulamadır. Amniyosentez bebeğinizin sağlığı hakkında değerli bilgiler sağlasa da amniyosentezin risklerini anlamak ve sonuçlara hazırlıklı olmak önemlidir.

Amniyosentez çeşitli nedenlerle yapılabilir:
• Genetik test. Genetik amniyosentez, bir amniyotik sıvı örneği almayı ve Down sendromu gibi kromozomal bozuklukları test etmeyi içerir.
• Fetal akciğer testi. Fetal akciğer olgunluk testi, bebeğin akciğerlerinin doğum için yeterince olgun olup olmadığını belirlemek için yapılır.
• Fetal enfeksiyon teşhisi. Bazen amniyosentez, bebeği enfeksiyon veya diğer hastalıklar açısından değerlendirmek için kullanılır.
• Rh uyuşmazlığı. Rh uyuşmazlığı olan annelerin bebeklerinde kansızlığın şiddetini değerlendirmek için de yapılabilir.
• Polihidramniyos tedavisi. Hamilelik sırasında çok fazla amniyotik sıvı olan (polihidramniyos) gebelerde, fazla amniyotik sıvıyı uterustan boşaltmak için amniyosentez yapılabilir.
• Babalık testi. Amniyosentez, fetustan DNA toplayabilir ve daha sonra potansiyel babanın DNA'sıyla karşılaştırılabilir.

Genetik amniyosentez
Genetik amniyosentez genellikle gebeliğin 15. ve 20. haftaları arasında yapılır. Gebeliğin 15. haftasından önce yapılan amniyosentez, daha yüksek riske sahiptir.
Aşağıdaki durumlarda genetik amniyosentezi düşünebilirsiniz:
• Doğum öncesi tarama testinden pozitif sonuç aldınız. İlk trimester taraması veya prenatal serbest DNA taraması gibi bir tarama testinin sonuçları pozitif veya endişe vericiyse, tanıyı doğrulamak veya dışlamak için amniyosentezi tercih edebilirsiniz.
• Önceki bir hamilelikte kromozomal bir rahatsızlığınız veya nöral tüp kusurunuz oldu. Önceki bir hamilelik, Down sendromu veya nöral tüp defekti gibi durumlardan (bebeğin beynini veya omuriliğini etkileyen ciddi bir durum) etkilendiyse, doktorunuz bu bozuklukların olup olmadığını ortaya koymak için amniyosentez önerebilir.
• 35 yaş veya üzeri gebe kadınlar. 35 yaş ve üstü kadınlardan doğan bebeklerde Down sendromu gibi kromozomal bozukluk riski daha yüksektir. Bu nedenle doktorunuz amniyosentez önerebilir.
• Ailenizde belirli bir genetik durum var veya siz veya eşiniz bilinen bir genetik hastalık taşıyıcısısınız. Down sendromunu ve nöral tüp defekti spina bifida'yı tanımlamaya ek olarak, amniyosentez, kistik fibroz gibi diğer birçok genetik durumu teşhis etmek için kullanılabilir.
• Anormal ultrason bulgularınız var. Doktorunuz, anormal ultrason bulguları ile ilişkili genetik durumları teşhis etmek veya dışlamak için amniyosentez önerebilir.
Riskler
Amniyosentez, aşağıdakiler dahil çeşitli riskler taşır:
• Amniyotik sıvı sızması. Nadiren amniyosentezden sonra amniyotik sıvı vajinadan sızar. Bununla birlikte, çoğu durumda kaybedilen sıvı miktarı azdır ve bir hafta içinde durur ve hamileliğin normal şekilde devam etmesi muhtemeldir.
• Düşük. İkinci trimester amniyosentez, düşük yapma riski taşır (yaklaşık %0,1 ila 0,3). 15 haftalık hamilelikten önce yapılan amniyosentez gebelik kaybı riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.
• İğne yaralanması. Amniyosentez sırasında, bebek bir kolu veya bacağını iğnenin yoluna doğru hareket ettirebilir. Ancak ciddi iğne yaralanmaları nadirdir.
• Rh hassaslaşması. Nadiren amniyosentez bebeğin kan hücrelerinin annenin kan dolaşımına girmesine neden olabilir. Rh negatif kanınız varsa ve Rh pozitif kana karşı antikor geliştirmediyseniz, amniyosentezden sonra size Rh immün globulin adı verilen bir kan ürünü enjeksiyonu yapılır. Bu, vücudunuzun plasentayı geçip bebeğinizin kırmızı kan hücrelerine zarar verebilecek Rh antikorları üretmesini önleyecektir. Antikor üretmeye başladığınız bir kan testi ile tespit edilebilir.
• Enfeksiyon. Çok nadiren amniyosentez rahim enfeksiyonunu tetikleyebilir.
• Enfeksiyon iletimi. Hepatit C, toksoplazmoz veya HIV / AIDS gibi bir enfeksiyonunuz varsa, enfeksiyon amniyosentez sırasında bebeğinize geçebilir.
Unutmayın, genetik amniyosentez tipik olarak test sonuçlarının gebeliğin yönetimi üzerinde önemli bir etkisi olabileceği durumlarda önerilir. Nihayetinde, genetik amniyosentez yaptırma kararı size bağlıdır. Doktorunuz, karardaki tüm faktörleri tartmanıza yardımcı olabilir.
Nasıl hazırlanıyorsun
Gebeliğin 20. haftasından önce amniyosentez yaptırıyorsanız, uterusu desteklemek için işlem sırasında idrar torbanızın hafif dolu olması yararlı olabilir. Randevunuzdan önce bol miktarda sıvı alın. 20 haftalık gebelikten sonra, delinme olasılığını en aza indirmek için amniyosentez sırasında mesaneniz boş olmalıdır.
İşlem sırasında
İlk olarak, doktorunuz bebeğin rahminizdeki tam yerini belirlemek için ultrason kullanacaktır. Bir muayene masasına sırt üstü yatacak ve karnınızı ortaya çıkaracaksınız. Doktorunuz karnınıza bir jel uygulayacak ve ardından bebeğinizin konumunu ultrasonda belirleyecektir.
Ardından, doktorunuz karnınızı bir antiseptikle temizleyecektir. Genellikle anestezik madde kullanılmaz. Çoğu kadın, işlem sırasında yalnızca hafif bir rahatsızlık bildirir.
Ultrason eşliğinde, doktorunuz karın duvarınızda uterusa ince, içi boş bir iğne sokacaktır. Bir şırıngaya az miktarda amniyon sıvısı çekilecek ve iğne çıkarılacaktır. Alınan amniyon sıvısı miktarı, gebeliğin ilerlediği hafta sayısına bağlıdır.
İğne yerleştirilirken ve amniyotik sıvı çekilirken hareketsiz yatmanız gerekecek. İğne cildinize girdiğinde bir batma hissi hissedebilir ve iğne rahminize girdiğinde kramp hissedebilirsiniz.
İşlemden sonra
Amniyosentezden sonra, doktorunuz bebeğinizin kalp atış hızını izlemek için ultrasonu kullanmaya devam edecektir. Amniyosentezden sonra kramp veya hafif pelvik rahatsızlık yaşayabilirsiniz. İşlemden sonra hafif aktivitelere devam edebilirsiniz. Bununla birlikte, bir veya iki gün boyunca yorucu egzersiz ve cinsel aktiviteden kaçınmalısınız.
Bu arada, amniyotik sıvı örneği bir laboratuvarda analiz edilecektir. Bazı sonuçlar bir hafta içinde hazır olabilir. Diğer sonuçlar dört haftaya kadar sürebilir.
Doktorunuzla iletişime geçmeniz gereken durumlar şunlardır:
• Vajina yoluyla amniyotik sıvı kaybı veya vajinal kanama
• Birkaç saatten fazla süren şiddetli rahim krampları
• Ateş
• İğnenin yerleştirildiği yerde kızarıklık ve iltihaplanma
• Olağandışı fetal aktivite veya fetal hareket eksikliği
Sonuçlar
Doktorunuz, amniyosentez sonuçlarınızı size anlatacaktır. Genetik amniyosentez için test sonuçları, Down sendromu gibi çeşitli genetik durumları güvenilir bir şekilde ekarte edebilir veya teşhis edebilir. Güvenilirlik %99,8’dir. Bununla birlikte, amniyosentez tüm genetik koşulları ve doğum kusurlarını belirleyemez. Amniyosentez, bebeğinizin tedavi edilemeyen bir kromozomal veya genetik duruma sahip olduğunu gösteriyorsa, gebeliğe devam edip etmeme gibi zorlayıcı kararlarla karşılaşabilirsiniz.